Οι μεγαλοστομίες των εκατομμυρίων για τα κλειστά δίκτυα «Σμοκόβου» με τα οποία θα «προικοδοτούνταν» ο οργανισμός της ενιαίας διαχείρισης των υδάτων της Θεσσαλίας (ΟΔΥΘ), οι βαρύγδουπες δηλώσεις διά στόματος Κ. Μητσοτάκη για την άμεση κατασκευή των τριών εμβληματικών φραγμάτων σε Μουζάκι, Πύλη και Ενιπέα, και οι «κομμένες κορδέλες» της κυβέρνησης για την ύδρευση της Ανατολικής πλευράς του Νομού Καρδίτσας από τη Λίμνη Σμοκόβου, παραμένουν ένα «κενό γράμμα». Οι πολίτες του Νομού Καρδίτσας αντιμετωπίζουν σοβαρότατα προβλήματα ύδρευσης και άρδευσης με τους αγρότες του Νομού και κυρίως του Παλαμά και των Σοφάδων να υποφέρουν, βιώνοντας δραματικές καταστάσεις. Όπως εύλογα γίνεται αντιληπτό, μέσα σε αυτό το πλαίσιο καθίσταται αδύνατη έως και απαγορευτική η παροχέτευση νερού για άρδευση προς τον όμορο Νομό της Λάρισας.
Η διαχείριση των υδάτων στη Θεσσαλία αποτελεί, ομολογουμένως, ένα πολυσύνθετο ζήτημα. Σαφέστατα, η συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων (αγρότες, τοπικές αρχές, διαχειριστές υδάτων) και η προστασία των υδάτινων πόρων από την υπεράντληση και την ρύπανση είναι ζωτικής σημασίας. Επαρκούν, όμως, για την αποτροπή της ερημοποίησης της Θεσσαλίας και της περιβαλλοντικής καταστροφής; Η απάντηση είναι προφανής.
Πέρα από την συνεργασία και τον προγραμματισμό που περιλαμβάνει τόσο την προστασία του περιβάλλοντος όσο και την ορθολογική χρήση του νερού με την υιοθέτηση σύγχρονων τεχνικών άρδευσης, απαιτείται και αντιπλημμυρική θωράκιση, η οποία θα έχει ταυτόχρονα και ρόλο ταμιευτήρα αυξάνοντας τον όγκο νερού που αποταμιεύεται στη Θεσσαλική γη.
Η διαχείριση των υδάτων στη Θεσσαλία πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ιδιαιτερότητες της περιοχής και να στοχεύει στην εξασφάλιση βιώσιμης διαχείρισης για τις μελλοντικές γενιές. Πάνω σε αυτή τη γραμμή, οι ειδικοί -επιστήμονες- επισημαίνουν πως η μερική εκτροπή του άνω ρου του ποταμού Αχελώου, σε συνδυασμό με τα τρία φράγματα του Ενιπέα, της Πύλης και του Μουζακίου, για τα οποία δεσμεύτηκε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός λίγους μήνες μετά τον Ιανό, θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν σε μεγάλο βαθμό το υδατικό έλλειμμα της Θεσσαλίας, λειτουργώντας ως ανάχωμα στην ερημοποίηση του Θεσσαλικού Κάμπου. Στην πρώτη περίπτωση, η μερική εκτροπή συνεχίζει να “ λιμνάζει” στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ενώ στην περίπτωση των τριών φραγμάτων, τέσσερα χρόνια μετά τις εξαγγελίες, κανένα δεν έχει προχωρήσει, ούτε στο ελάχιστο.
Εξαιτίας της κυβερνητικής αυτής κωλυσιεργίας και της έντονης ξηρασίας του τελευταίου έτους, ο θεσσαλικός κάμπος κινδυνεύει περισσότερο από ποτέ να μείνει χωρίς νερό με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τον μεγαλύτερο σιτοβολώνα της ελληνικής επικράτειας. Μάλιστα, οι προβλέψεις για τη φετινή καλλιεργητική χρονιά, μετά τους πρώτους μήνες, είναι κάτι παραπάνω από δυσοίωνες, καθώς η εικόνα στον κάμπο είναι απογοητευτική. Ενδεικτικό της δραματικής κατάστασης αποτελούν οι διαθέσιμες ποσότητες νερού από τη λίμνη Πλαστήρα, οι οποίες φέτος είναι μειωμένες σε σχέση με πέρυσι κατά 50%, ενώ ταυτόχρονα δεν υπάρχει νερό προς αξιοποίηση από τη λίμνη Σμοκόβου, εκεί όπου ο κ. Μητσοτάκης πριν από δύο χρόνια έκοβε “κορδέλες” ακόμη και για την ύδρευση.
Ωστόσο, χωρίς νερό δεν μπορεί να υπάρξει αγροτική παραγωγή και χωρίς αγροτική παραγωγή δεν μπορεί να υπάρξει μέλλον για τη Θεσσαλία, αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Δεν υπάρχει άλλος χρόνος για χάσιμο. Άπαντες οφείλουμε να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να διεκδικήσουμε τις καλύτερες δυνατές λύσεις για τον τόπο μας, τους ανθρώπους μας και τις επόμενες γενιές.
Δρ. Παπαγεωργίου Σωτήρης
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Ιωαννίνων
Διδάσκων Πανεπιστημίου Θεσσαλίας
Γεν. Γραμματέας Δικτύου Επιστημόνων και Μέλος της Κεντρικής Πολ. Επιτροπής ΠΑΣΟΚ